Cập nhật ngày 30/9/2020, 16:09:07
Về với Quỳ Châu, Du khách sẽ được thưởng thức những chén rượu cần nồng nàn, ngắm nhìn những cô gái Thái xinh đẹp, là mảnh đất của nghề dệt thổ cẩm nổi tiếng mà ở đó bạn không khó nhận ra màu xanh của cây rừng, màu hồng, màu đỏ của những cánh hoa rừng, màu vàng rực rỡ của ánh nắng mặt trời… trên từng khuông vải. Và ở đó, bạn cũng sẽ nhận ra tình yêu và niềm đam mê nghề như một nét đẹp tâm hồn của người phụ nữ Thái Việt Nam.
Vùng đất Hoa Tiên, xã Châu Tiến, Nghệ An là mảnh đất còn lưu giữ được những nét đặc trưng riêng của dân tộc Thái ngày xưa. Ngược lên miền Tây xứ Nghệ, xuôi theo dòng sông Hiếu quanh năm hiền hòa, chúng tôi đến với vùng đất Hoa Tiến, xã Châu Tiến (huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An), nơi được coi là cái nôi của nền văn hóa của người Thái cổ.
Hướng dẫn du khách thêu thổ cẩm
Ở Hoa Tiến nhà nào cũng có khung dệt, không những người già, trung niên mà kể cả những bé gái mới độ 12 tuổi đều biết dệt thêu thổ cẩm. Vào dịp cuối năm hay sắp đến ngày lễ hội không khí bản làng lại rộn hẳn lên. Từ sáng sớm đã nghe những âm thanh lách cách, thầm thịch của con thoi đều đều trên khung cửi. Các cô gái Thái đều được mẹ truyền cho nghề dệt vải. Trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt vải, thêu thùa vốn là các công việc mà họ đều hết sức thuần thục như một bảo chứng cho sự trưởng thành. Họ thường tự tay làm những chiếc váy, bộ chăn, đệm, những chiếc khăn piêu… phục vụ bản thân và gia đình.
Từ những khung dệt thổ cẩm thô sơ làm bằng những thanh tre, ống nứa..., người phụ nữ Thái đã dệt nên những tấm thổ cẩm thích hợp để trang trí cho từng loại sản phẩm. Vì thổ cẩm được dệt hoàn toàn bằng tay nên độ chặt lỏng, mềm cứng của sản phẩm đều được họ điều chỉnh một cách tinh tế.
Du khách bên khung cửi dệt vải thổ cẩm
Tính cách và tuổi tác được thể hiện rất rõ trên những sản phẩm thổ cẩm của người Thái: những cô gái đang yêu thường thể hiện tình cảm của mình bằng những gam màu sáng chủ đạo, còn những phụ nữ lớn tuổi thì thiên về những gam màu trầm, những đường nét rắn rỏi và đậm nét suy tư.
năm 2009 được UBND tỉnh công nhận là “Làng nghề dệt thổ cẩm”. Nghề dệt thổ cẩm ở bản ta phát triển không ngừng, đến nay đã có nhiều HTX và thành viên trồng dâu nuôi tằm, tất cả đều có thu nhập cao, góp phần xóa đói giảm nghèo cho bản làng”.
Hàng dệt thổ cẩm của người Thái ở Hoa Tiến với những họa tiết, hoa văn phong phú, nhã nhặn. Sản phẩm thổ cẩm Hoa Tiến có sắc màu tự nhiên, tươi tắn, bền đẹp và an toàn cho người dùng. Tất cả các sợi vải đều được nhuộm bằng cây cỏ thiên nhiên như lá cà phê, cây cỏ mực, vỏ cây pháng đỏ, rễ xẹt, nghệ, lá mục vôi, lá hom, lá mượt, lá bàng, cắm phông, gỗ mít… đã nâng giá trị hàng dệt Quỳ Châu lên thành loại hàng thời trang cao cấp.
Sản phẩm chiếc khăn Piêu thổ cẩm
Những chiếc khăn Piêu trên cơ sở những mô típ truyền thống kết hợp với những nét hiện đại, hay những chiếc túi xách xinh xắn được dệt bằng chất liệu tơ tằm đã có mặt không chỉ ở nhiều thành phố lớn của Việt Nam như Hà Nội, TP.HCM, mà còn được xuất khẩu sang Nhật Bản và nhiều quốc gia ở châu Âu như Tây Ban Nha, Pháp, Bỉ, Ý... đã thực sự chiếm được cảm tình của nhiều khách hàng trong nước và quốc tế.
Nguyễn Huy Ninh – Dự án FCPF2
