Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An được UNESCO công nhận ngày 18/9/2007; là Khu Dự trữ lớn nhất trên cạn Việt Nam, nằm trong địa giới hành chính của 9 huyện miền Tây Nghệ An (Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Thanh Chương, Quỳ Hợp, Quỳ Châu, Quế Phong, Tân Kỳ, Anh Sơn). Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An có diện tích là 1.299.795 ha, trong đó diện tích vùng lõi 168.301 ha (Vườn quốc gia Pù Mát, các Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Huống, Pù Hoạt), vùng đệm 608.547 ha và vùng chuyển tiếp 522.947 ha.
Các loại hệ sinh thái chính:
- Rừng kín thường xanh mưa mùa nhiệt đới, hỗn giao;
- Kiểu phụ rừng lùn;
- Kiểu rừng kín lá rộng thường xanh mưa mùa trên núi đá vôi;
- Kiểu rừng tre nứa;
- Hệ sinh thái rừng trồng.
Các nhóm đất chính:
- Đất Feralit đỏ vàng vùng đồi (dưới 200 m);
- Đất feralit đỏ vàng trên núi thấp (từ 200-1000 m);
- Đất mùn vàng trên núi trung bình (1000-2000 m);
- Đất mùn trên núi cao ( > 2000 m).
Các vùng sinh khí hậu: Nhiệt đới gió mùa, tuy nhiên, do chịu ảnh hưởng của dãy Trường Sơn đến hoàn lưu khí quyển nên khí hậu ở đây có sự phân hoá và khác biệt lớn trong khu vực.
Vùng đệm, vùng chuyển tiếp :
- Vùng đệm bao gồm 68 xã thuộc 8 huyện Anh Sơn, Con Cuông, Kỳ Sơn, Quế Phong, Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Thanh Chương, và Tương Dương. Vùng đệm có diện tích 608.547ha, dân số 314.207 người.
- Vùng chuyển tiếp bao gồm 114 xã thuộc 8 huyện Anh Sơn, Con Cuông, Kỳ Sơn, Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Tân Kỳ, Thanh Chương, và Tương Dương. Vùng chuyển tiếp có diện tích 522.947ha, dân số 611.869 người.
Ban Quản lý Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An được thành lập từ năm 2013, qua 4 lần kiện toàn, hiện nay gồm có 30 thành viên gồm: 01 Trưởng ban, 01 Phó Trưởng ban – Thường trực và 28 Ủy viên thực hiện theo chế độ kiêm nhiệm. Văn phòng Ban Quản lý Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây được thành lập theo Quyết định số 1891/QĐ-UBND ngày 30 tháng 6 năm 2023 của UBND tỉnh Nghệ An là Đầu mối thường trực của Ban Quản lý Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An với các Khu Dự trữ sinh quyển khác, MAB/Việt Nam, MAB/UNESCO và các tổ chức quốc tế. Văn phòng thực hiện chức năng tham mưu cho Ban Quản lý Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An triển khai các hoạt động của Ban Quản lý, các nhiệm vụ hàng năm do Ủy ban UNESCO Việt Nam và UBND tỉnh Nghệ An giao, các hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực Môi trường và Sinh quyển.
Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An được UNESCO công nhận có ý nghĩa rất lớn, là sự công nhận về thành quả trong công tác bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường, bảo vệ và giữ gìn truyền thống bản sắc dân tộc của người dân, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng; mở ra cánh cửa.thu hút các Dự án đầu tư, hỗ trợ trong nước và quốc tế. Trong những giai đoạn sắp tới, du lịch sinh thái và các mô hình kinh tế theo hướng “Tăng trưởng xanh” sẽ là điểm nhấn quan trọng trong phát triển bền vững ở Khu Dự trữ sinh quyển miền Tây Nghệ An.